«Πληγή» το μαύρο χρήμα για την Ελλάδα!

Λ. ΡΑΚΙΝΤΖΗΣ: «90 ΔΙΣ. ΕΥΡΩ ΔΙΑΚΙΝΟΥΝΤΑΙ ΕΤΗΣΙΩΣ ΣΤΗ ΧΩΡΑ ΜΑΣ»

«Προέρχεται από τη φοροδιαφυγή, τη λαθρεμπορία όπλων, αρχαιοτήτων, τσιγάρων, τα ναρκωτικά, το trafficking, ενώ σε αυτά θα πρέπει να προστεθεί και το κόστος της διαφθοράς, το οποίο το Brookings Institute υπολογίζει στα 20 δισ. ευρώ περίπου τον χρόνο», λέει ο κ. Λ. Ρακιντζής

«Η μαύρη οικονομία αντιστοιχεί στο 35%-40% του ΑΕΠ», λέει στην «PRESS Time» ο κ. Λέανδρος Ρακιντζής, γενικός επιθεωρητής Δημόσιας Διοίκησης. Περίπου 80-90 δισ. ευρώ μαύρου χρήματος διακινούνται κάθε χρόνο στη χώρα μας. Αδήλωτο χρήμα, δηλαδή, που προέρχεται από αδιαφανείς πηγές, στην πλειονότητά του εγκληματικής προέλευσης. «Δεν είναι δυνατόν να μετρηθεί με ακρίβεια το μαύρο χρήμα, γιατί φυσικά δεν δηλώνεται πουθενά. Προέρχεται από τη φοροδιαφυγή, τη λαθρεμπορία όπλων, αρχαιοτήτων, τσιγάρων, τα ναρκωτικά, το trafficking, ενώ σε αυτά θα πρέπει να προστεθεί και το κόστος της διαφθοράς, το οποίο το Brookings Institute υπολογίζει στα 20 δισ. ευρώ περίπου τον χρόνο», λέει ο κ. Ρακιντζής.

Μαύρο χρήμα από το οποίο αν αφήσουμε στην άκρη τη φοροδιαφυγή και τη διαφθορά, το υπόλοιπο είναι το «βρόμικο». Όντας προϊόν εγκληματικών ενεργειών, το μεγάλο πρόβλημα όσων το έχουν στα χέρια τους είναι πώς να το νομιμοποιήσουν για να μπορούν να το χρησιμοποιούν. Για να πετύχουν το «ξέπλυμα» έχουν σκαρφιστεί ένα σωρό τρικ εκμεταλλευόμενοι θεσμικά κενά στη διακίνηση νόμιμου χρήματος με σκοπό να αποκρύψουν την πηγή προέλευσης.

Γενικά ακολουθούν τρία στάδια. Πρώτον, της τοποθέτησης: τα χρήματα τοποθετούνται σε χρηματοοικονομικούς οργανισμούς, πιστωτικά ιδρύματα, χρηματιστηριακές εταιρείες και ανταλλακτήρια συναλλάγματος. Δεύτερον, της διαστρωμάτωσης: πραγματοποιούν πολλές συναλλαγές για να κρύψουν την πηγή προέλευσης. Τρίτον, της ενσωμάτωσης: τα παραπάνω χρήματα χρησιμοποιούνται σε νόμιμες οικονομικές δραστηριότητες.

Οι offshore εταιρείες

Για να τα καταφέρουν χρησιμοποιούν κυρίως τις offshore εταιρείες και το Διαδίκτυο. Επίσης, χρησιμοποιούν εταιρείες-βιτρίνα, την απόκτηση περιουσιακών στοιχείων, ενώ κάποιες φορές καταφέρνουν να ξεγελούν τα χρηματιστήρια και τις τράπεζες ή συνεργάζονται με χρηματοπιστωτικά ιδρύματα του εξωτερικού για να νομιμοποιήσουν τα «βρόμικα» χρήματα και στη συνέχεια να τα φέρουν στην Ελλάδα. Τέλος, χρησιμοποιούν και πιο απλές μεθόδους, όπως η φυσική μεταφορά των χρημάτων στο εξωτερικό και η κατάθεσή τους σε τράπεζες όπου μπορούν να γίνουν δεκτά. Στη συνέχεια τα χρήματα ακολουθούν μια δαιδαλώδη πορεία και καταλήγουν ξανά στην Ελλάδα.

Το Ίντερνετ είναι ένα πολύ ισχυρό όπλο στα χέρια όσων θέλουν να ξεπλύνουν μαύρο χρήμα, αφού δίνει τη δυνατότητα να καταθέσουν τα χρήματα σε κάποιο offshore χρηματοπιστωτικό ίδρυμα σε έναν φορολογικό παράδεισο και να κάνουν, σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα, χιλιάδες μετακινήσεις των κεφαλαίων τους από λογαριασμό σε λογαριασμό, σβήνοντας τα ίχνη τους. Στο τέλος τα χρήματα καταλήγουν «καθαρά» σε κάποιον λογαριασμό σε τράπεζα της Ελλάδας. «Το μαύρο χρήμα διακινείται κυρίως μέσω offshore εταιρειών και αυτό είναι το πρόβλημα. Δεν μπορείς να το ελέγξεις», επισημαίνει ο κ. Ρακιντζής.

Οι εταιρείες-βιτρίνα

Συνηθισμένη τεχνική είναι να χρησιμοποιούνται εταιρείες-βιτρίνα για να ξεπλένουν το μαύρο χρήμα. Κέντρα διασκέδασης, μεσιτικά γραφεία, εστιατόρια, πρακτορεία ταξιδίων και εστιατόρια έχουν στρατηγικό πλεονέκτημα σε σχέση με άλλες επιχειρήσεις και προσφέρονται γι’ αυτή τη δουλειά: έχουν μεγάλη ρευστότητα και σταθερά έξοδα, οπότε μπορούν εύκολα να εμφανίσουν μαύρο χρήμα σαν να ήταν νόμιμο και να το ανακυκλώσουν.

Η «τεχνική του καλοθελητή»

Η τεχνική που χρησιμοποιούν όσοι καταφέρνουν να ξεγελάσουν τις τράπεζες είναι του «καλοθελητή». Ενός ανθρώπου που είναι πρόθυμος να καταθέσει το σύνολο του «βρόμικου» χρήματος στους λογαριασμούς του σε διάφορες τράπεζες, σπάζοντάς το σε ποσά που δεν ξεπερνούν το όριο αναφοράς. Στη συνέχεια εκδίδει τραπεζικές επιταγές που μεταφέρονται σε μια σειρά από λογαριασμούς και στο τέλος καταλήγουν νομιμοποιημένα στους αρχικούς δικαιούχους.

Αυτή η διαδικασία προϋποθέτει τη συνέργεια κάποιου υπαλλήλου της τράπεζας, ο οποίος πρέπει να δωροδοκηθεί. Κάποιες φορές, όπως έχει συμβεί στο εξωτερικό, αν πρόκειται για πολύ μεγάλα ποσά υπάρχει συνέργεια ακόμη και της ίδιας της τράπεζας. Μπορεί να κάνει τα στραβά μάτια κυρίως σε περιόδους κρίσης, όταν έχει μεγάλη ανάγκη να αυξήσει τα διαθέσιμα κεφάλαιά της.

Με αεροπλάνα και βαπόρια

Κάποιες άλλες φορές χρησιμοποιούν πιο απλούς τρόπους, όπως η μεταφορά των χρημάτων στο εξωτερικό με βαλίτσες, αεροπλάνα, πλοία ή ακόμη και συσκευασμένα σαν να ήταν εμπόρευμα. Στη συνέχεια τα καταθέτουν σε τράπεζες όπου δεν κάνουν αυστηρούς ελέγχους, ενώ το τραπεζικό απόρρητο είναι ιδιαίτερα αυστηρό. Οι περισσότερες περιπτώσεις τέτοιου είδους καταγράφηκαν στην Ελβετία, τη Γερμανία και τις ΗΠΑ.

Άλλες φορές αποκτούν ακριβά περιουσιακά στοιχεία και στη συνέχεια τα πωλούν ή τα εξάγουν στο εξωτερικό παραποιώντας τα εξαγωγικά έγγραφα. Πρόκειται για ακριβά ακίνητα, έργα τέχνης, κοσμήματα, αλλά και αυτοκίνητα, πλοία και αεροπλάνα.

«Ξέπλυμα» στα χρηματιστήρια

Το Χρηματιστήριο Αθηνών έχει θεσπίσει αυστηρά κριτήρια με τα οποία οι χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί ελέγχουν την ταυτότητα όσων επενδύουν κεφάλαια και ασκεί εποπτεία στις συναλλαγές έτσι ώστε να καταπολεμάται το ξέπλυμα μαύρου χρήματος. Όσοι θέλουν να το επιχειρήσουν δεν το κάνουν στην Ελλάδα αλλά σε ξένα χρηματιστήρια, τα οποία μπορούν να εξαπατήσουν πιο εύκολα.

Προτιμούν να χρησιμοποιήσουν υπεράκτιες εταιρείες ή κάποιο πρόσωπο που κατοικεί σε άλλη χώρα από αυτή στην οποία βρίσκεται το χρηματιστήριο. Για λογαριασμό τους ενεργεί κάποιος θεσμικός επενδυτής, ο οποίος επενδύει τα «κεφάλαιά» τους. Σε αυτές τις περιπτώσεις η χρηματιστηριακή εταιρεία είναι πολύ δύσκολο να γνωρίζει την ταυτότητα του τελικού επενδυτή.

Τα χρηματιστηριακά προϊόντα που προτιμούν σ’ αυτές τις περιπτώσεις είναι τα ανώνυμα ομόλογα, γιατί σε κάποιες χώρες η μεταβίβασή τους γίνεται με ηλεκτρονικά μέσα, χωρίς να είναι εφικτός ο προσδιορισμός του νέου ιδιοκτήτη. Επίσης προτιμούν τα συνταξιοδοτικά προγράμματα, τα Penny Stocks και τα options, γιατί σε κάποιες χώρες υπάρχουν κενά στη διαδικασία επένδυσης, τα οποία εκμεταλλεύονται.