Η Επανάσταση στο Άργος (1821)

Η Επανάσταση στο Άργος εξερράγη εν Άργει εκ του εξής τυχαίου συμβάντος.

 

Στο σχέδιο της γενικής εξέγερσης είχαν μυηθεί οι πλέον έγκριτοι πολίτες της πόλης, κυρίως οι επιφανείς προεστοί αδελφοί Περρούκα, οι οποίοι ήταν και μέλη της Φιλικής Εταιρείας. Οι Τούρκοι ακούγοντας τις φήμες που μιλούσαν για επανάσταση ανησυχούσαν, αλλά η πόλη παρέμενε ήρεμη.

Ένα δειλινό όμως, η πόλη ξαφνικά ταράχτηκε. Ένας Τούρκος του Άργους που τον έλεγαν Χάϊντα, πυροβόλησε στην επάνω αγορά με την πιστόλα του. Αν ήταν νηφάλιος ή μεθυσμένος ποτέ δεν εξακριβώθηκε. Λέγεται όμως, ότι ήταν μεθυσμένος. Πυροβολισμός εκείνη την εποχή, και μάλιστα δημόσια, ήταν σημαντικότατη και ανήκουστη πράξη. Γι̉αυτό θορύβησε πολύ τους Αργείτες και περισσότερο τους Τούρκους, οι οποίοι ήσαν προκατειλημμένοι εκ φόβου επικειμένης εξεγέρσεως των ραγιάδων.

Την άλλη ημέρα και μετά απ̉ αυτό το γεγονός, οι Τούρκοι βιάστηκαν να αποχωρήσουν με τις οικογένειες τους από το Άργος, αναζητώντας την ασφάλεια του φρουρίου, στο Ναύπλιο.

Οι Αργείτες χριστιανοί, μόλις συνήλθαν από την πρώτη έκπληξη και διαπιστώνοντας ότι πλέον είναι ελεύθεροι, σύστησαν και οργάνωσαν τοπική επαναστατική διοίκηση. Μετά από λίγο, ξεκίνησαν την πολιορκία του Ναυπλίου.

Τις περίεργες λεπτομέρειες της Επανάστασης στο Άργος αναφέρει ένα λιγόλογο σημείωμα που βρέθηκε στο αρχείο του Στρατηγού Δ. Τσώκρη και το οποίο είναι το πιο κάτω.

 

Πως ήρχισεν εν Άργει η επανάστασις και πότε.

Κατά το έτος 1821 Μαρτίου 23 ημέραν Τετράδη ώραν 3 Μ.Μ. έρριψεν ο Χάϊντας μίαν πιστόλα εις την αγοράν και αμέσως εσκόρπισαν οι άνθρωποι. Έπειτα εβγήκαν έξω οι Οθωμανοί και τους εγύρισαν οπίσω, λέγοντας τους, ότι δεν είνε τίποτε.

Εις τας 24 του ιδίου άρχισαν οι Οθωμανοί να μεταφέρουν τα πράγματά των και τας φαμελίας των εις το Ναύπλιον και εις τας 25 ανεχώρησαν όλοι οι Οθωμανοί δια Ναύπλιον, χωρίς να μείνη κανένας. Παρομοίως οι Έλληνες ανεχώρησαν εις τα περίχωρα.

Μετά δύο ημέρας έν μέρος ιππέων Οθωμανών εβγήκαν από το Ναύπλιον και ήλθον εις το Άργος και άνοιξαν δύο μαγαζεία του Χαραλάμπους Περρούκα και του Σταματέλου Αντωνοπούλου και τα εγύμνωσαν. Έπειτα ανεχώρησαν διά Ναύπλιον.

 

Μετά τρεις ημέρας ύστερον εβγήκαν από το Ναύπλιον έως 300 ιππείς και ήλθον εις Δαλαμανάραν και έστειλαν εις Άργος τον Χουσεῒναγα Γεσιρλή και εστάθη έξω εις τον Άγιον Βασίλειον και επροσκάλεσε πέντε έξ Αργείους δια να ομιλήση περί τα τρέχοντα.

Αυτοί του είπαν, ότι είνε έως τρεις χιλιάδες κλέπται και έχουν δεμένα όλους τους οικοκυραίους. Έπειτα τον ετουφέκισαν. Αυτός δε ανεχώρησε διά Δαλαμανάραν, λέγων εις τους συντρόφους του, ότι εις το Άργος είνε έως τρεις χιλιάδες κλέπται.

Αυτοί δε επέστρεψαν διά Ναύπλιον και έκτοτε πλέον δεν εβγήκαν και ούτω τους επολιορκήσαμεν.