Κατασκευάζοντας τον εχθρό

Είναι αλήθεια ότι στη μακρόχρονη ιστορία τους οι άνθρωποι της εξουσίας, πολιτικοί ή θρησκευτικοί ταγοί, προσπαθούσαν και προσπαθούν να παρουσιάσουν εχθρούς, προκειμένου να αποδείξουν την προσωπική τους αξία. Η ύπαρξη του επικίνδυνου άλλου αποτελεί ένα σοβαρό εμπόδιο, το οποίο πρέπει να αντιμετωπίσουν πάση θυσία για να προβληθεί η δική τους προσωπικότητα αλλά και για να εξασφαλιστούν τα πολιτικά, οικονομικά ή θρησκευτικά συμφέροντά τους. Όσο πιο δυνατός ή σημαντικός είναι ο εχθρός- εμπόδιο, τόσο πιο μεγάλη είναι η καταξίωση γι’ αυτούς σε περίπτωση νίκης. Στην περίπτωση που δεν υπάρχει «πραγματικός» εχθρός που να απειλεί την υπόσταση και την επιβίωση ενός λαού ή μίας κοινότητας πρέπει οπωσδήποτε να κατασκευαστεί, όχι βέβαια για χάρη του λαού ή της κοινότητας αλλά για χάρη του εκάστοτε μονάρχη, δημαγωγού, φεουδάρχη, πάπα, αυτοκράτορα, πατριάρχη, καρδιναλίου, αριστοκράτη, πλουτοκράτη, κεφαλαιοκράτη, καναλάρχη…

Ιδού μερικά τρανταχτά ιστορικά παραδείγματα: οι σοφιστές με τις ανατρεπτικές τους ιδέες αντιμετώπισαν κατηγορίες για διαφθορά των ηθών και της νεολαίας ∙ οι χριστιανοί που δεν προσκυνούσαν τον ρωμαίο αυτοκράτορα και στο κατόπι οι εθνικοί που έμεναν πιστοί στην αρχαία θρησκεία. Στο στόχαστρο βρέθηκαν οι τσιγγάνοι, οι Εβραίοι, οι λεπροί, οι αιρετικοί και φυσικά οι γυναίκες. Όλοι οι παραπάνω αντιμετώπιζαν τον μαρτυρικό θάνατο στην πυρά λόγω φυλής, αίρεσης, μαγείας, μολυσματικών ασθενειών και κοινωνικής περιφρόνησης. Και επειδή ο εχθρός ταυτιζόταν ιστορικά με την ασκήμια, τη βρομιά και την παραμόρφωση, ήταν επίσης- φευ!- και δόλιος, αγύρτης, απατεώνας! Ας μην παραλείψουμε τους νέγρους και τους μετανάστες, πολιτικούς ή οικονομικούς κάθε εποχής. Άλλες φορές εχθρός θεωρείται αυτός που ανήκει σε κατώτερη κοινωνική τάξη και μάλιστα, αν είναι εγκληματίας ή ιερόδουλη, τα πράγματα γίνονται ακόμα χειρότερα.

Η κατασκευή του εχθρού δεν είναι μία άγνωστη τακτική στη σύγχρονη εποχή. Το αξιοπερίεργο είναι ότι σε μια μικρή επαρχιακή πόλη, φιλήσυχη και φιλειρηνική, όπως το Άργος, επιδιώκεται κάτι αντίστοιχο. Η πολιτική ηγεσία της πόλης μας δεν εξαιρείται από αυτόν τον κανόνα. Έτσι, έχει στοχοποιήσει συμπολίτες μας, οι οποίοι τόλμησαν να εκφράσουν τη γνώμη τους και να κρίνουν ορισμένα από τα έργα της. Με αυτό τον τρόπο προσπαθεί να τους παρουσιάσει ως εχθρούς της πόλης. Τρανταχτό παράδειγμα σε μια σειρά γεγονότων των τελευταίων μηνών αποτελεί το τελευταίο διάγγελμα του δημάρχου (εκπομπή «σε επικοινωνία με τον δήμαρχο», με ημερομηνία 5- 1- 2017). Σε αυτό μπορείτε να απολαύσετε φράσεις όπως «ο χοντρός που κάνει τον δημοσιογράφο, ένας βλαξ», «μία ξεπέτσωτη που κάθεται στην πλατεία…», «ένας άλλος που είναι δικηγόρος…», «μια θλιβερή μειοψηφία, άνθρωποι του περιθωρίου που δεν τα έχουν καλά με τον εαυτό τους κλαίνε, γιατί ο Καμπόσος κάνει έργα…», «εσείς δε γίνεστε άνθρωποι, δε σας υπολογίζουμε». Και το κερασάκι στην τούρτα «λαμόγια, αυτό είσαστε λαμόγια». Για να μην θυμηθούμε «αυτούς με τα ξυρισμένα κεφάλια», «τα σταγονίδια που δεν θα γίνουν ποτέ σταγόνες», τα εγκεφαλικά κύτταρα που λείπουν από το κεφάλι κάποιων και ορισμένους νέους ανθρώπους, οι οποίοι όπως φαίνεται από τα δακρύβρεχτα κείμενά τους «διολισθαίνουν στην παράνοια» (και ο κατάλογος είναι μακρύς όσο προχωράμε χρονικά προς τα πίσω). Είναι το «θλιβερό» 3%, το οποίο από τη μία απαξιώνει ο δήμαρχος, από την άλλη όμως δεν αφήνει ευκαιρία να του επιτίθεται (η τελευταία ευκαιρία δόθηκε με το μακέλεμα του ιστορικού κυπαρισσιού). Είναι πολύ δύσκολο να πιστέψουμε ότι αυτά τα λόγια, αυτός ο οχετός, βγαίνει από το στόμα ενός δημοκρατικά εκλεγμένου πολιτικού προσώπου. Και όμως είναι αλήθεια!

Είναι προφανής η προσπάθεια του δημάρχου να κατασκευάσει έναν εχθρό, που δολιεύεται την αρχή του, που λειτουργεί συνωμοτικά περιφερόμενος στην πλατεία όλη την ημέρα, που δέχεται εντολές άνωθεν, έναν εχθρό, μία σπείρα, μία φωλιά φιδιών… που στην πραγματικότητα δεν υπάρχει! Και τον κατασκευάζει με τον πιο εξευτελιστικό, προκλητικό και εμετικό τρόπο. Με προσβολές και μάλιστα ρατσιστικές (χοντρός, βλάκας, ξεπέτσωτη) ∙ με απαξιωτική αναφορά στην ιδιότητα του συμπολίτη μας (ένας δημοσιογράφος, ένας δικηγόρος) και με απειλές για μελλοντική μήνυση σε περίπτωση που δεν συμμορφωθούν (αλήθεια, οι συμπολίτες μας σε ποια δικαιοσύνη πρέπει να απευθυνθούν για τις ύβρεις που έχουν δεχτεί;).

Φαίνεται ότι ξεχνάει πως αυτοί οι άνθρωποι που εξευτελίζει- και μάλιστα έχει και το θράσος να το παραδέχεται, όπως ακούγεται στα λεγόμενά του- προσφέρουν κι αυτοί στον τόπο τους μέσα από την εργασία, τις μελέτες, την κοινωνική προσφορά τους και την πολύχρονη σταδιοδρομία τους και μάλιστα κάποιοι πολύ πριν αυτός ο «τέλειος» και «αψεγάδιαστος» δήμαρχος αναλάβει τα ηνία της τοπικής εξουσίας.

Ξεχνάει πως σε μια δημοκρατική πόλη ο καθένας μπορεί να εκφράσει την άποψή του για τις πολιτικές και κοινωνικές εξελίξεις, να συμμετάσχει σε έναν δημόσιο διάλογο και να δημοσιεύσει τις αντιρρήσεις του για την τροπή κάποιων εξελίξεων χωρίς να κινδυνεύει να στοχοποιηθεί. Ο οποιοσδήποτε πολίτης είτε είναι ψηφοφόρος είτε όχι είτε ιδιωτεύει είτε ασχολείται με τα κοινά έχει δικαίωμα να κρίνει καλοπροαίρετα τις όποιες ενέργειες, όπως και κάθε δημοτική αρχή έχει δικαίωμα να υπερασπίζεται την πολιτική της και να απαντά σε σχόλια με ευγένεια και ήθος.

Λησμονεί πως υπάρχουν άνθρωποι με ευαισθησίες απέναντι στο ιστορικό παρελθόν και την πολιτιστική κληρονομιά, απέναντι στο φυσικό και το οικιστικό περιβάλλον και ότι δεν μπορεί να τους φράξει το στόμα, επειδή εκφράζουν αντιρρήσεις για το έργο του. Αυτή η ευαισθησία εκφράστηκε αριθμητικά με τις 2000 υπογραφές υπέρ της διάσωσης του κυπαρισσιού, κάτι το οποίο επίσης αποδεικνύει ότι το 3% είναι κάτι κατασκευασμένο. Στις υπογραφές αυτές σίγουρα συγκαταλέγονται και υπογραφές ψηφοφόρων του, οι οποίοι στην προκειμένη περίπτωση δεν μπορούσαν παρά να διαφωνήσουν με την απόφαση της δημοτικής αρχής.

Το ουσιωδέστερο, ξεχνάει ποιος είναι ο ρόλος του, πως ο πολιτικός πρέπει να έχει ήθος και να είναι υπόδειγμα αρετής, να είναι μετριόφρων, να σέβεται και τον τελευταίο πολίτη που εκπροσωπεί, να δέχεται καλοπροαίρετα την κριτική και τις διαμαρτυρίες και όχι να παραληρεί και να βρίζει και μάλιστα δημόσια.

Και λυπούμαστε πολύ που αυτός ο άνθρωπος έχει δύο σημαντικές ιδιότητες και δεν τιμάει καμία από τις δύο: είναι κατ’ επάγγελμα εκπαιδευτικός της μέσης εκπαίδευσης και δήμαρχος, δηλαδή εκπροσωπεί ένα σημαντικό κομμάτι που τον τίμησε με την ψήφο του. Ο ίδιος τι είδους παράδειγμα δίνει στα νιάτα αυτού του τόπου; Πώς τιμάει, αλήθεια, τους ψηφοφόρους του; Με το υβρεολόγιο; Με τραμπουκισμούς; «Δάσκαλός σας είμαι εγώ», ακούμε στο αξιολύπητο διάγγελμα. Όχι, τέτοιον δάσκαλο δεν θέλουμε ούτε για εμάς ούτε για τα παιδιά μας. Ούτε μέσα από διαγγέλματα ούτε μέσα από προπαγανδιστικές εφημερίδες.

Άποψή μας είναι ότι το ατομικά γελοίο και κοινωνικά επικίνδυνο χαρακτηριστικό της ματαιοδοξίας και της αλαζονείας και η αυτοπροβολή δε συγκατοικούν με τη σοφία. Γι’ αυτό μακριά από εμάς. Όπως μας διδάσκει και ο Μπέρτραντ Ράσελ «το πρόβλημα σ’ αυτό τον κόσμο έγκειται στο ότι οι ηλίθιοι είναι βέβαιοι για τον εαυτό τους, ενώ οι γνωστικοί αμφιβάλλουν για τον δικό τους».

Δημότισσες